Niestety nie wiem, kto to napisał w oryginale... Tekst pojawił się kiedyś na jakimś polskim BBSie.
KRAKOW
======
Miasto bardzo stare; wygladajace na jeszcze starsze. Przyjmuje sie, ze
kamienice trzystuletnie nie byly remontowane od lat conajmniej pieciuset;
budowle stuletnie - od dwustu, dwustu piecdziesieciu lat.
Krakow wyprzedza wszystkie inne miasta polskie o pare wiekow. Centrum jest
nieprzejezdne od pietnastego stulecia. Wody w kranach brakuje od polowy
XVIII, a telefony zamokly jeszcze podczas potopu. Dworzec Glowny pozostaje
w przebudowie od 1223 roku.
Pierwsza walke z handlem na lozkach polowych wydal Wladyslaw Lokietek
(1320). Pierwszy nie zrealizowany, ambitny plan budownictwa mieszkaniowego
jest autorstwa Kazimierza Wielkiego. Oplacalnosc handlu ze Zwiazkiem
Radzieckim rozwazal juz Stefan Batory i udal sie w tym celu na negocjacje
az pod Pskow.
Przez wszystkie wieki miasto zachowalo polozenie wybitnie obronne -
poniewaz nigdy nie bylo go widac spod wielkiej czapy szczelnie
zakrywajacego go dymu.
DZIEJE MIASTA. Mieszkancy miasta wywodza sie od Wandy, ktora nie miala
dzieci - musieli wiec zostac poczeci in vitro. Pierwszym swiadectwem
prowadzonej na tych terenach dzialalnosci gospodarczej jest - zachowany do
dzisiaj - zwyczaj oferowania na kazdyn rogu zepsutego miesa, na co
historycznego potwierdzenia dostarcza, w nastepstwie jego spozycia, smierc
smoka wawelskiego w meczarniach.
Sredniowieczny Krakow wypracowal bardzo skuteczny sposob obrony przed
Tatarami. Na wiesc o ich zblizaniu sie do miasta, przez radio nadawano
hejnal na trabce; muzyk tak falszowal, ze Tatarzy w poplochu uciekali.
Sposob ten praktykowany jest i dzisiaj: codziennie o 12.00 w poludnie, gdy
pociag z Tatarami zbliza sie do miasta, rozlega sie coraz bardziej
falszywy hejnal; niestety od czasow Sredniowiecza prawdopodobnie stracili
oni sluch.
W 1364 roku zjechali do Krakowa na uczte monarchowie europejscy. Niestety,
musieli predko zbierac sie z powrotem, bo 22.30 u Wierzynka sie zamyka.
Od czasu, jak w Krakowie zaczeto wydawac pierwsza gazete (1661), nie mogl
sie juz utrzymac zaden polski rzad.
W latach 1914-1916 byl w Krakowie Wlodzimierz Lenin, ale wowczas wyjechal.
Kiedy pojawil sie za drugim razem w roku 1970, po dwudziestu latach trzeba
bylo go wywiezc.
Marszalkowi Koniewowi miasto poddalo sie bez walki. Wytlumaczeniem moze
byc fakt, ze atak przyszedl z zachodu.
W latach piecdziesiatych powiekszono Krakow o stylowa, sredniowieczna
hute, dostosowujac ja do charakteru miasta. Poczatkowo dajace zauwazyc sie
roznice szybko ulegly zatarciu: Rynek zaczal przypominac
walcownie-zgniatacz, a walcownia-zgniatacz - Stary Rynek.
STOSUNKI WLASNOSCIOWE. W Krakowie znajduje sie najwieksze nagromadzenie
skarbow ogolnonarodowej kultury. Trwaja wlasnie prace nad ustaleniem, do
kogo skarby ogolnonarodowe naleza. Smocza Jama bedzie zwrocona Smokowi
Wawelskiemu, ktory zostal bezprawnie jej pozbawiony w czasie rozruchow
plebejskich w VII wieku.
Do posiadania murow obronnych Krakowa pretenduja jego kolejni zdobywcy:
Tatarzy, wojska austro-wegierskie, kosynierzy, wnuki Jakuba Szeli
(ZSL-PSL), Armia Czerwona oraz Niezalezne Zrzeszenie Studentow. Znalezli
sie takze spadkobiercy dynastii Jagiellonow, w swoim czasie przez nieuwage
uznanej za wymarla, ktorzy chca odzyskac Uniwersytet Jagiellonski i przeznaczyc
go na bistro.
Dotychczas Palac pod Baranami mogl nalezec do wszystkich Baranow, obecnie
trzeba wybrac do ktorego.
O zwrot Nowej Huty upominaja sie wnuczeta jej zalozyciela - Boleslawa
Bieruta. Ich zdaniem, poszly na to wszystkie pieniadze, jakie Bierut
otrzymal od Stalina na przejscie od kapitalizmu do socjalizmu w Polsce.
Stosunki wlasnosciowe wielu dziel sztuki sa zagmatwane. Rozpoczely sie juz
uporczywe studia nad tym, czy to Dama jest z Lasiczka czy tez Lasiczka z
Dama i w zwiazku z tym spadkobiercy ktorej maja do niego wieksze prawo.
Kapital zagraniczny jest zainteresowany przywroceniem Wawelowi jego dawnego
wygladu z polowy XIX wieku, kiedy to armia austriacka zmodernizowala go na
koszary. Decyzje w tej sprawie chwilowo wstrzymano, poniewaz na razie
prowadzone sa jeszcze na Wawelu prace archeologiczne w poszukiwaniu
zgubionych tu - byc moze - szylingow.
Ludnosc Krakowa, jak zwykle w trudnych momentach, na czas przemian
ekonomicznych bedzie musiala znalezc schronienie w kosciolach, ktore w
obecnej fazie nie podlegaja jeszcze prywatyzacji. Mieszkancy sa na to
przygotowani: miejsc w kosciolach jest w Krakowie oklo 7.3 raza wiecej niz
w zlobkach i przedszkolach, okolo 12.7 razy wiecej niz w szkolach i 32.7
razy wiecej niz w szpitalach i juz teraz zajmuja one 2/3 powierzchni
mieszkalnej.
Obecnie prestizowy "Tygodnik Powszrchny" - antykoscielne pismo konfesyjne -
wypracowalo doktryne, ze najlepszymi katolikami sa wyznawcy innych religii.
Osrodki zycia politycznego w Krakowie pobudzaja sie wzajemnie. "Gazeta
Krakowska" uwaza, ze najwiekszym zagrozeniem dla Polski jest "Czas", a
"Czas" - ze "Gazeta Krakowska". Poza tym, podaja te same wiadomosci.
Ewoluuje krakowskie towarzystwo. Wychodzaca w miescie "Gazeta Towarzyska"
informuje wylacznie o aferach kryminalnych i przestepstwach, a wiec o czyms,
za co dawniej trafialo sie do wiezienia, a teraz do towarzystwa.
Kontakt z prasa swiatowa utrzymuje "Przekroj", ktory na powierzchni
wielokrotnie mniejszej od "Elle" i "Paris Match'a" jest w stanie
przedrukowywac je cale.
W miescie jest wiele teatrow, ktore wystepuja przed soba wzajemnie. W
Teatrze im. Slowackiego widzowie najbardzioej ciesza sie, ze zobacza
zabytkowa kurtyne.
Dla przyszlosci Krakowa najwieksze zaslugi maja profesorowie Uniwersytetu
Jagiellonskiego, ktorzy na zabytkowym globusie - jako pierwsi w swiecie -
juz od XVI wieku ucza jak trafic do Ameryki.
ZWIEDZANIE MIASTA. Dostepu do miasta bronia otaczajace je planty obronne -
miejsce pobytu marginesu spolecznego, ktory wyapada z krzakow i pobiera od
przechodzacych okup. Planty tworza tzw. zielona pluca Krakowa; nie trzeba
wyjasniac co to znaczy, gdy pluca sa juz zielone.
Kiedy jeden z budowniczych Kosciola Mariackiego zapragnal zaprowadzic na
Rynku budownictwo wysokosciowe, aby nie zeszpecic architektury Karkowa
trzeba bylo go zabic. Te rygory architektoniczne zostaly jednak pozniej -
ze szkoda dla wygladu miasta - zliberalizowane.
Wszedzie pelno jest prac Jana Matejki, ktory staral sie malowac obrazy tak
duze, aby nikt nie mogl ich objac wzrokiem. Kiedy mu sie to udalo, uznany
zostal za wielkiego malarza.
Przy Plantach stoi jedyna na swiecie Filharmonia, w ktorej najlepeij
slyszanym instrumentem jest dzwonek tramwaju. Dzieki temu, wykonywane tu
prapremierowe kompozycje Krzysztofa Pendereckiego daly poczatek nowemu
kierunkowi w muzyce.
Nieco dalej - efekt dobrego sasiedztwa z Ukraina - radioaktywne kino
"Kijow", ktore co roku rozpada sie w polowie i ktorego calkowity okres
rozpadu jest juz na ukonczeniu.
Ulica Planu Szescioletniego prowadzi do Starej Huty. Kiedy w latach 50-tych
naszego stulecia natkneli sie na nia archeolodzy, datowali ja poczatkowo na
okres pozniejszy niz caly Krakow i dlatego, wbrew dzisiejszym ustaleniom,
huta jest rowniez nazywana Nowa.
Dla przemyslu polskiego jest to zabytek klasy zupelnie zerowej.
Nowa Huta obejmuje nastepujace zespoly: koksowniczy, aglomerownie, piece
martenowskie, stalownie konwertorowa, walcownie, warsztaty remontowe,
silownie, zaklad materialow ogniotrwalych i mieszkalny, rozmieszczone w
ukladzie promienistym wokol wielkiego pieca.
Od lat najwieksza troska wladz Krakowa jest zapewnienie Hucie odpowiednich
warunkow do pracy. Aby zrobic miejsce dla pylow nowohuckich, juz pare lat
temu zlikwidowano zaklady aluminium w Skawinie, ktore zanieczyszczaly
kombinatowi powietrze.
Nastepnie przez pare lat dla oczyszczenia atmosfery w Nowej Hucie
systematycznie rozpylano gazy lzawiace - substancje neutralizujaca wyziewy.
Wszystko to byly jednak polsrodki i w dalszym ciagu srodowisko naturalne
jest dla Huty szkodliwe.
DOJAZD. Jesli sie jedzie do Krakowa z Katowic, autostrada dotrze sie do
Jaworzna; wybierajac droge z Krakowa do Katowic, autostrada mozna dojechac
do Olkusza. W trakcie budowy, autostrada Slask-Krakow nie spotkala sie, w
wyniku czego w okolicy znajduja sie dwie autostrady, obie drugorzedne, nie
majace charakteru przelotowego.
Wjezdzajac do Krakowa pojazdem mechanicznym nalezy pamietac, ze w miescie
obowiazuje czesto zakaz ruchu, ale nie mozna parkowac; w zasadzie
konieczne jest, aby samochod ani nie jezdzil, ani nigdzie nie stal.
Dworzec PKS przystosowany jest do poruszania sie po nim pojazdami
jednosladowymi.
Jesli planuje sie w miescie dlugi pobyt, mozna wsiasc do tramwaju.
(wystukal Jacek A.)
//Sacull - nawet nie przyszło mi do głowy aby poświęcić najbliższe dwie godziny na przeczytanie tego ... :)